Megjelent a Márton Áron Gimnázium 2015-2016-os évkönyvében
Az 1911-es csíksomlyói beköltözés után iskolánk számos intézménynek adott helyet ideiglenesen, hosszabb-rövidebb időre.
A beköltőzéskor a diákokat egy teljesen a kor szellemének megfelelő modern szemléltető eszközökkel felszerelt iskola várta. Felújították a szertárak és a könyvtárak anyagát is. A természetföldrajzi, folyosókon földrajzi, néprajzi és művészettörténeti képek ékesítették.
Ami érdekesség, az hogy a déli épületszárnyában található szeminárium külön intézmény volt 1923-ig, akkor tanítóképző vette át a helyét 1931-ig Ezt követően a szeminárium beolvadt a gimnáziumba. Az internátus az épület északi szárnyát foglalta el. Az iskola bentlakásában 200 ágy, 12 hálószoba, 8 tanulószoba, zeneterem, klubhelyiség, ruhatár, a tisztálkodást biztosító 6 mosó, fürdőmedence, zuhany- és kádfürdő, valamint ebédlőterem, betegszoba, és a bentlakásra felügyelő tanárok lakásai voltak.
Alig telt el három esztendő, és kitört az első világháború. Ez alatt esett meg első alkalommal az épület más célra való használása. 1914-1916 között katonai kórház működött az épület egy részében. Az 1916-1917-es tanévben emiatt szünetelt az oktatás.
Az első világháborút követve 1920 után az épül helyet ad az elemi iskolának is.
1922 áprilisában Csíksomlyóról Csíkszeredába költözött az 1858-ban alapított katolikus tanítóképző, az épület északi szárnyában kapott helyet. Az intézményt püspöki rendelettel 1931-ben Csíkszeredából Kézdivásárhelyre költöztették (a csíksomlyói katolikus tanítóképzőnek jogutódja a jelenlegi kézdivásárhelyi képző), ami 1934-ben továbbköltözött Marosvásárhelyre. A tanítóképző a bécsi döntés után átmenetileg (1941-1942 között) újra Csíkszeredában, a gimnázium épületében működött. 1942-1943 között újra visszaköltözött Csíksomlyóra. 1945-től a gyergyószentmiklósi tanítóképző is Csíksomlyóra költözik, majd az 1948-as tanügyi reform alapján visszaköltözik a mai Petőfi Sándor Általános Iskolába, majd 1956-ban felszámolták.
1940 után, mint az első világháborúban is, újból katonai kórház működött az iskola épületében. Légitámadások elleni álcázás céljából az egész épületet sárral bespriccelték, hogy ne lehessen fentről látni. Az 1943-1944-es tanév a háború miatt csak novembertől márciusig tartott. 1948-ban faipari szakiskola indult, amely egy idő után elfoglalta az egész északi szárnyat. Ezt az intézményt 1965-ben költöztették el Görgénybe.
A déli szárny földszintjén hosszú évtizedekig működött külön intézményként óvoda is, amely a 2010-ben történő felújítás után elköltözött az épületből. Az óvodát a Csipike Napköziotthonban került át. Ráduly Erzsébet volt közgazdaságtan tanárnő visszaemlékezése szerint 1952-ben nyílt meg az óvoda, mivel a városban nem találtak erre más alkalmas helyet, a gimnáziumra esett a választás.
1955-ben újból beköltözik a volt csíkszeredai Polgári Leány Iskolából (ma Petőfi Sándor Általános Iskola), ekkor már utoljára a tanítóképző, amelynek utolsó évfolyama 1956 júniusáig maradt meg.
1969-1978 között óvónőképző csíkszeredai Pedagógia Líceum néven külön intézményként működött 1967-1973 között. 1973-tól már egybeolvadt a gimnáziummal (ugyanazzal az igazgatósággal), de mégis elkülönülve, az iskolában. Silló Margit a gimnáziumban járt óvónő elmondta, hogy a helyi óvónőképzésben két szakaszt kell elkülöníteni. Az első három évfolyam posztliceális képzésbe részesült. A képzés érettségi utáni két esztendőt vett igénybe. A rákövetkező négy évfolyam 1973-tól működött, és évfolyamonként egy-egy osztály volt (kivétel 1977 amikor 2 osztály végzett). Ők öt évfolyamon át sajátították el tanulmányaikat (IX-XIII. osztály). Nekik külön tablójuk is volt. A gimnázium a tanulóknak bentlakást és jó tanulási feltételeket biztosított. A tanárok zöme a helyi tantestületből került ki, de máshonnan érkező tanárok is betanítottak, gondolok azokra a szakokra amelyeket csak az óvónőképzőben voltak érvényesek. Például a pedagógia. A diákok pedig a gimnázium épületében lévő óvodában praktikáztak, ahol három óvodai csoport működött (gyakorló óvodának számított).
Eigel Ernő iskolán igazgatója elmondta, hogy 1966-1978 között a Sportiskola, az épületen belül, mint külön intézmény nem működött. Viszont az idős generáció visszaemlékezése alapján 1969 végétől az 1970-es évek végéig a Sportiskola tevékenységének egyik fiókja, a gimnáziumunk sportterme melletti iroda adott otthont. Az iskola sporttermeit használva (a nagy tornaterem főként labdajátéknak, a déli szárny végén - azóta felszámolt - kisebb tornaterem talajtornának, cselgáncsnak volt alkalmas, a déli szárny pincéjében pedig külön vívóterem is működött.) A többi sportág másutt kapott helyet (a mostani Vákár Lajos jégpályán, meg a városi futballpályán). Miklós József az 50 éves a csíkszeredai jégkorong című 1979-es kiadványában a Sportiskolát a gimnáziumunk mellett külön működő intézményként említi.
1976-1989 között a brassói Politechnikai Intézet kihelyezett tagozataként az iskola épületében működött az almérnöki esti tagozat. Ingáztak ide tanárok a brassói egyetemről, az oktatók zöme a Csíkszeredai Traktorgyár mérnökei közül került ki, és mellettük a gimnázium egyes tanárai is tanítottak elméleti tárgyakat.
Az 1984-1985-ös tanévben költöztek be a gimnáziumba az 1970-ben Gyergyószentmiklóson elindított kereskedelmi szakiskolából kialakított szaklíceum osztályai. E tanév után a kereskedelmi szaklíceum átköltözött a 2-es számú Ipari Líceumba (a mai Johannes Kájoni Szakközépiskola épületébe). Csiszér Lajos, a gimnázium akkori igazgatója elmondta, hogy a Kereskedelmi Líceumot 1989-ben áthozták a gimnáziumba. Ez felső utasításra történt, mert egyedül a gimnáziumunk felelt meg azoknak a kritériumoknak, amely szerint működhetett tovább ez az intézmény. Az 1989-es fordulat után 1990-ben Eigel Ernő a gimnázium újraválasztott igazgatója visszaköltöztette a 2-es számú Ipari Líceumba.
1991-től a gimnázium épületének déli szárnyában helyet kap az akkor újrainduló Segítő Mária Katolikus Gimnázium. Az épület 2010 és 2012 között lezajlott felújítása után (amely együtt járt a bentlakás felszámolásával és az hálótermek osztálytermekké alakításával), a Segítő Mária Gimnáziumé lesz az egész déli szárny.
Az 1990-es években néhány esztendeig az újraindult Nagy István Művészeti Líceum néhány osztálya is a gimnázium épületében kapott helyet.
2000-ben kezdte meg működését a Louis Pasteur Egészségügyi Posztlíceum, amelynek délutáni elméleti oktatása jelenleg az épület északi szárnyában zajlik.
Bibliográfia:
Antal Imre, Vrabie Nicu (szerk.): A Csíkszeredai Líceum Monográfiája 1668-1968, Csíkszereda, 1968.
Antal Imre: "Tisztesség adassék" Lapok a csíkszeredai Római Katolikus Főgimnázium történetéből. Csíkszereda: Pallas-Akadémia, 1994.
Karácsony József: A csíksomlyói róm. kath. Tanítóképző-intézet története. Csíkszereda, 1909.
Szabó Kálmán Attila (szerk.): Az erdélyi tanító- és óvóképzés évszázadai 1777-2000, Mentor Kiadó, Marosvásárhely, 2009.
Péter Ibolya (szerk.): Petőfi Sándor Általános Iskola 1880-2005. Csíkszereda, 2005. Internetes hivatkozások:
http://colegiulsilvicgurghiu.ro/DOCS/PAS%202012.pdf
http://www.kajoni.ro/?q=hu/node/1
http://www.szekelyhon.ro/aktualis/csikszek/nemsokara-dontenek-a-bentlakas-elhelyezeserol
Borbé Levente