Márton az elérhetetlennek tűnő mennyboltot fürkészte. Szemében a kíváncsiság szikrája kiváltotta belőle a fellegek iránti csodálatát. A látvány varázsával lehozta őket a faágak közé, de lelke mélyén tudta, hogy elérhetetlen. Mert ha kis buksijából kikukucskálva szemlélvén az ágak közé begabalyodván feljutott az akármilyen magasságig. A fejmozgatásos kukucskálás eredményeként, igaz, már nem ugyanazt látta, mint, ahol állt, félig meddig kitekert nyakkal. A bárányfellegek sietősre vették vonulásukat. Helyükre egy böhöm nagy szürke felhő ereszkedett, teljesen átvéve az églátvány uralmát. S akkor máris kezdődhetett az égi háború. Dörgés és villámlás. Kis emberpalántánkat még ez sem zavarta meg. Megjelentek az első esőcseppek, s hosszant végiggördültek pufókos arcocskáján. Már repült volna fel az összevissza kalimpáló és sodródó madarakkal, akik igyekeztek valahová elülni. Úgy érezte szállnikázik (repül), mikor Anya elkapva a grabancát bevitte a házba melegedni a többiek közé.
Mégis lesz felfedező túra!
Ez a hétvége úgy nézett ki esőbe torkollott, és kis felfedezőink nem tudják kutatni Csíkország, meg Székelyföld meseszép élővilágát. Aztán mintha semmi sem történt volna, kisütött a nap. Pillanatok alatt újból zsongott az élet odakint. Szálltak, röpködtek a madarak, pillangók, s egyebek is a levegőbe. Rejtekhelyükről kikukucskáltak az állatok. A növények levelein gyöngyszemként pihenő esőcseppek lassan lehöngörödtek (legurultak), ha tudtak, vagy gurulásuk közben felszáradtak a napsütésben. A gyerekek látván a felfrissült természetet, kiszaladtak az udvarra. Ágnes és Zsófia házból való kirobbanásukkor éppen Balambért pillantották meg. Szegény megfázott, mert az túl sokáig vette az esőtusfürdőt. Az ég felé tüsszögött, mert orrából füstös lángocskák jöttek ki. Nem akart senkit és semmit se felperzselni. Amikor köhögött meg szigorúan körülnézett, nehogy a torkából vulkánként előtörő lángnyelvek valamelyik madárkát megsüsse a légi lerben (sütőben).
- Szervusz Balambér! Mi a kucifántos frászocska történt véled - tette fel a kérdést Ágnes.
- Pegfásztam - hallatszott Balambér dunnyogó válasza.
- Áhá, szóval, akkor kimarad a felfedezősdi? - vetette oda szemrehányóan Zsófia.
- Tehoty, tehoty, cak nem vélem pentek, vatyis utasztok - dunnyogta tovább Balambér.
- Hát akkor kivel? - vonta kérdőre Zsófia.
- Szélítőckéfel ész Pőcs Atalpééttel - próbált valahogyan választ adni a felelősségre vonásos kérdésre.
- Hagyjad Zsófia, az utazás nekünk így is úgy is biztos, mint az adó, nem látod szegény beteg! - igyekezett Ágnes elsimítani a feszültséget.
- Piszony ety szárkány isz lepetekethet... - mondta beletörődve Balambér.
Na persze, nem vala ez olyan nagy baj. Zsófiának is egy minutum alatt szétmállott a hergelődése, s önfeledten játszott testvéreivel. A pajkos futkározást Szélítő királykisasszony és Bőcs Adlbéét szakították félbe. Márton egyenesen Bőcs Adlbéét ölébe szaladt. Szokás szerint felvetette magát. Ott vigyorgott nagy győztesen, hadd irigykedjenek a testvérei. Azoknak kisebb gondjuk is nagyobb volt annál, Szélítőhöz rohantak, mert tudták, hogy kezdődik a túra.
- Ez az utazásélmény is vizes lesz? - kíváncsiskodott Ágnes.
- Ha újból beleesik az eső, akkor igen - toldotta-foldotta okosan szerény mondatkáját Szélítő.
- Hová megyünk?! - vonta kérdőre Zsófia.
- Hát az egekbe, közbe a fákra szálunk, majd a földön gyalogolunk, s a vizet se hagyjuk ki, egyet tapicskolunk benne, vagyis leszünk jócskán mindenhol - nyugtatta meg Zsófiát Szélítő.
- Érdekes - töprengett rajta Ágnes.
De nem sokat karattyoltak tovább, mert a két természetismerő kész ténykalandra állították felfedezésre szomjazó lurkóikat.
Furcsa brekegő madárka találka
"Szálj velem!" jelszóval indult a csapat, fellebbenve egy kis szélítéssel a fenyőfa koronájára, s onnan a ház tetejére. Bőcs Adalbéét beindítva csodakapcáját száguldottak a fellegek között. Közelükben több madárka is elsuhant. Voltak, akik mint kísérő szolgák repültek mellettük fegyelmezetten. Hőseink szélsebesen szelték a levegőt, csak amúgy lobogott a hajuk, még Adalbéétnek is a kobakján az a ritkán előforduló pár hajszál. Ezt ő maga is tudta, mily nevetségesen néz ki. Sokat nevetett rajta. Mondta is kedves barátainak, ha ritka, akkor nagyon értékes. Lásd a védett állatokat és növényeket... Mókás dolog, de van benne eszencia (lényeg). Aztán egyszeriben, ahogy már történni szokott hirtelen leszálltak, egy pázsitos helyre. Onnan továbbebickéltek. Mivel május vége vala, ezúttal egy dús füves, ha a hegyek nem lennének és rajtuk a fenyvesek, akkor a végtelenbe tátongó kaszálóra érkeztek. Adalbéét és Szélítő magukra hagyták zsigereikben is felfedezésre termett barátaikat. Hogy hová mentek? Talán a szemük világába. Mindegy is, az az ők dolguk. Mi maradjunk annál, hogy felfedezésre áhítozó hőseink fülét különös erős hang csapta meg. Az úgynevezett egyedi lárma felé kezdték venni az irányt. Aztán megint hallották, de ezúttal sokkal közelebbről, annyira, hogy az egész felsőtestük beleremegett.
- Mi a nyavalya? - szólt meglepődve, valamelyest ijedségét leplezve Zsófia.
- Madályka - tette hozzá intelligensen Márton.
- Vajon elhiggyem? Én békahangot hallottam - mondta meggyőzően Zsófia.
- Hidd el! - jelentette ki Ágnes egy kicsit csöndbe maradva, mutatott az előbbi hang irányában.
Nagy meglepetésükre egy madárka nézett szembe vélük.
- Hat guvaszki (kimeresztett) szemet látok! Kik vagytok? - faggatózott harsány hangon a madárka.
- Mi jöttünk megnézni titeket - igyekezett minél barátságosan, és megértőbben felelni Ágnes.
- Ne haragudjatok, egy cseppet rám ijesztettetek - majd hozzátette - elég furcsa szerzetek vagytok, még tollatok sincs...
- Hogy is lenne, emberek vagyunk, s azok nem tollasok, vagy mi! - reagálta le rögtönözve Zsófia.
- Hogy mi a csuda? - lepődött meg a madárka.
Na ekkor a semmiből elé duvadt (elé csörtetett) egy másik hasonló madárka, az valamivel nagyobb vala, mint a társa.
- Légy kedves vélük fiacskám - vágott közbe - a mi mai vendégeink.
- Nézzed meg Ágnes, akkora mint a két kujakom (öklöm.) - mutatott a kisebbikre Zsófia, - s a másik mint a te kujakjaid.
- Szóval kujakba mértek minket, pedig annál azért többek vagyunk! - hangsúlyozta komolyan a nagyobbik.
A három kutatótestőr hamarosan rájött, hogy itt be kell fogni a pufát (a szájat), mert mesélés következik. Le is heppentek (huppantak)a közeli hompdombocskákra (itt - fellazult kimagasló gyepre), s jöhetett a letyepetye (beszélgetés). A madárka egy cseppet se tartotta vissza magát.
- Hogy hány ökölnyiek vagyunk, az teljesen mindegy. Valóban hasonlít krekegésünk a békához, de ha figyelmesek vagytok, azé egyezzünk meg, csak elüt tőle.
- Nyissátok ki jól a fületeket - s akkor a gyerekhallgatóságnak mindketten egyet krekegtek.
- Hát szó mi szó... - kezdte bátortalanul Ágnes.
- Na ugye mondtam - folytatta a nagyobbik -, hogy zene füleiteknek! - Komolyra fordítva a szót mi vagyunk a harisok, a guvat félék családjából, nó de nem azért, hogy ti most úgy perpillanat a guvaszki szemekkel néztek ránk... Rokonainkat a pettyes vízicsibéket, a szárcsákat, és a vízityúkokat egy bogba hívják guvatoknak.
- Vízbe élő tyúkok? - motyogta kissé gúnyos célzatossággal Zsófia.
- Na nem kell föltétlen egyenesen érteni! - lépett fel határozottan a harisok vezére, mert őkelme személyesen az volt...
Márton valahol itt veszítette el a szálat, meglátván Cecíliáékat a szembelévő karosszékhez hasonlítható kényelmes süppedő hompokon ücsörögve. Szélítőék repíthették oda. Dorka még nővérével egy helyben tudott maradni, de Boglárka is útnak eredt Márton felé, aztán egy kicsit balra el ugrándoztak a hompokon. Ugrándozás közben harisokká változtak. Csattogtatták a szárnyakat, és végre Márton régi kívánságra felrepültek az égboltra. Hancúrozva az előadást hallgató társaság fölött röpködtek. A többiek már bekapcsolódtak a beszédbe.
- A vízicsibék külön élnek az anyukájuktól, a vízityúkoktól? - kérdezte rácsodálkozóan Dorka.
- Ugyan, ugyan! - morogta félidegesen Nagyvezír Hariska.
- Az miért külön faj? - álmélkodott Ágnes.
- Azért mert a vízicsibe, nem vízityúk, mert a vízityúk nagyobb, mint a vízicsibe - lökte oda válaszát a Haris.
- Tényleg padlót fogok a röhögéstől - kezdte gúnyolódását Zsófia - hát persze, hogy egy csibe nagyobb, mint egy tyúk...
- Hogy még a tyúk nem csibe - toldotta meg Cecília, ezt mi is tudjuk.
- A vízityúknak is van csibéje, és a vízicsibének is van csibéje - szögezte le határozottan a már feldühödött haris.
- Na me lekvár, hogy a csibének csibéje legyen, mondhatom érdekes... - gúnyolódott tovább Zsófia.
Na erre már a nagy előadó haris vezír sem szólt semmit, hanem tollai alatt kezdett szárnyával matatni, vájkálni, s kihúzott valahonnan onnan egy nálánál kétszer nagyobb fotót. Na azon ott volt a guvat rokonság oszlopos tagjaiból egy-egy példány. Szerre mutogatta minden egyes gyereknek, hogy melyik a vízicsibe, s melyik a vízityúk.
- Különös megnevezés, jól összebogozódtunk véle - Mondta Ágnes.
- Jaj, most máj éjtem - okoskodott lefelé nézve az égboltról Márton, de aligha értette.
- Nem baj na - nyugtázta a mellette röpködő Boglárka .
- Nem én neveztem el így, a külön fajhoz tartozó rokonaimat, hanem az emberek - vágta ki a rezet haris uraság. - Na igazam volt, vagy igazam volt, büszkeségemben nem eset folt - fényezte tovább magát ha kell ha nem alapon haris uraság.
Miután győzött a magyarázkodásban, vagy legalább ő maga így hitte, haris vezírünk tovább fonta a maga fajának ismerkedési fonalát. Hogy többet ne forduljon elő hasonló összebogzódás, mint előbb, a haris megelőző lépéseket tett.
- Mint vezír kijelentem, hogy sértő minket összekeverni a fogollyal, fürjjel, na és nem is beszéd a császármadárral. Ugye milyen nevetséges? - kérdezz-feleteket játszva folytatta tovább. - Tudjátok nagyon jó itt az élet, amíg a füvet le ne kaszálják. Igaz a hasznunkra válik, mert elbokrosodna a mező, s akkor egyfolytában csak botladoznánk, de mégis hiányzik. Nem is beszélve arról, hogy kedves kis bubáink fészke látható lesz egyik percről a másikra. Régebb a kézi kaszálás megvédett bennünket, mert addig vettük a cókmókunkat és arrébb telepedtünk, míg volt egy tenyérnyi búvóhelyünk. Most meg a vacak gépekkel szemperc alatt lecsupaszítják az egész mezőt. Csóré lesz, mint a hoppon hagyott leány. Nem szeretjük zsombékos helyeket, annyit kell kerülgetni, hogy csak na. Igaz mellettük szeretünk járkálni, most is körülöttük, férfiakul jól elvagyunk. Mégis a kaszálók az igazi otthonunk, itt kitárhatjuk gyönyörű érces hangunkat, amiért annyira bolondulnak a lányok...
A nagy monológot egy feléjük igyekvő madárka szakította félbe.
- Szia Nagyvezír Hariska! Hallottam miket beszélsz. Én el kell mondjam, minket szalonkákat nem bánt a zsombék, sőt élvezetes, főleg ha lápos a vidék. A réti, erdei és pajzsos cankókkal vagyok rokonságba. Senki se kérdezett, de el kellett mondjam a magamét. Én a szalonkák vezetője vagyok. Nem szenvedek nagyvezíri rangban. Hogy mit nyamizunk bé (eszünk meg)? Hát férgeket, rovarokat, magokat és ínycsiklandozó földigilisztákat. Ti meg gyíkokat, békákat, csigákat, kedvelitek a kínai konyhát, s akár egereket is bezabáltok.
Ekkor a nagyvezír szorosan szárnya alá vette beszélőkéjét, vagyis befogta a szalonka csőrét. Lássuk be, egy szikrányit felidegesítette.
- Erről jómagam kellet volna beszámoljak, de üsse kő - szabadon maradt szárnyával egyet legyintett.
A beszélgetésre a pontot igazából az egyre közeledő Nagyvezír Hariska felesége tette fel.
- Tessék már hazajönni - kiáltott Hariska Mariska.
- Megyek már - nyugtalankodva passzolt vissza a nagyvezír.
A társaság látta az egyre veszélyesebb helyzetet. Komolyra vették, s mint a madárkák fészkelődni,-készülődni kezdtek ők is. Meglepetésükre madarakká változva eleinte ügyetlenül, de aztán egyre jobban keringtek a rét fölött.
Minden titokra repülés közben derül fény
Érdekesség az vala, hogy mindenki más más madárba ment át. Volt fehér gólya, fecske, ökörszem, békászó sas, hegyi fenyves cinege, egerészőöjv, császármadár, macskabagoly, uhu, keresztcsőrű, fenyőszajkó, fekete gólya, gatyáskuvik, barna, kékes és hamvas rétihéja, uráli bagoly, fakopáncs, háromujjú harkály, örvös légykapó, törpe kuvik, tövisszúró gébics, vadkacsa, sárga és feketerigó, tengelice, veréb, galamb, leánkamadárka (barázdabillegető) stb.
De hogy a fenébe változtak át annyiféle madárrá, amikor gyerekekül a csapatban csupán hatan voltak. Igen, mert mindössze a megszokott hármas gyerekcsoportról tudtunk. Pedig más kalandozó gyerekek is járták a vidéket mint például: Farkas, Ábel, Áron, Bálint, Ferenc, István, Éva, Ildikó, József, Atilla, Panni, Fanni, Józéfa, Eufrazina stb. Őket is sorolhatnám még egy darabig... A lényeg mégiscsak az, hogy a hat főszereplőnk, mindegy milyen madárrá változtak át, szerre beszédesek levének, s egy kis kört kialakítván magukból a levegőbe elmondták, hogy ők kik is azok madárbőrben. Azaz "jómadarakhoz" illően bemutatkoztak. Elsőként Márton szólalt meg, de ezúttal teljesen felnőttesen. Úgy látszik rajta is úrrá lett a bemutatkozós természetismereti kótyomfitty varázslat, ahol senki sem bánt senkit, és nem számít sem időjárás, sem napszak sem egyéb gatyafix.
- Drágácskáim, én ökörszem vagyok. Sorrendben, méretben és időben a legkisebb közületek. A hatalmas kettes földrészen otthon érzem magam. Itthon is megtalálhattok. A fészkemet közel a földhöz levágott ágak és gyökerek közé rakom. Kívül száraz lapikot (leveleket) és ágakat teszek, belül pedig kibélelem finom mohával és tollakkal. Tanyám mindenképpen karnyújtásnyira lehet a szeretett patakocskámtól. Párom hat-hét vörös szeplős tojást rak. Két hét múltán már ki is kelnek bubáink. Megkezdődik az élet. 9-10 centiméternél nem növünk nagyobbra. Rovarokat és magvakat hamizunk. Hullámvonalas rozsdabarna tollazatot viselünk, kivétel a felfelé tartott farktollaink. Csík legkisebb madarai vagyunk. Ha nagy a veszély, és amennyiben nincs más hová bújjak, mert nyílt terepen vagyok, akkor hamarjában megfelel a féreglik (egérlyuk) es.
Mártont Gyopárka váltotta fel.
- Keziket csókolom! Én a fenyves cinege vagyok. A cinegék között mi vagyunk a legkisebbek. Verébalakúak de náluk azért szebbecskék! Kicsikék de hümmm (nagyszerűek)! Akár tizennégy centiméterre is kinőhessük magunkat, úgy hosszába. Mindenféle rovarokat, hernyókat tömünk magunkba. Télen már nem annyira nagy a terítékünk, beérjük aszalt bogyókkal és magvakkal. Fészkünket fűszárból és egyéb növényi maradékból rakjuk össze, és tollainkkal béleljük ki. Legtöbbször tíz tojást rakunk le, s belőlük hozzávetőlegesen két hét alatt kidugják a fejüket a kis cinegék. Tollazatunk se kutya, olyan szürkészöldes, s köztük egy némi sárgás színecske is előfordul. A fejünk búbja fekete, általában fehér arcfolttal. Tehát eléggé csábos... Fenyvesekben, vagy fenyvesek közelében szeretünk élni.
- Üdv mindenkinek - szólt közbe jó gyorsan Zsófia - Uhu bagoly vagyok! Félelmetes és termetes. Még háromnegyed méterre is megnövünk. Lakásainkat távol az emberektől szeretjük felhúzni. Ők ugyanis kellemetlenül zajosak tudnak lenni. Hogy kirándulásuk során se zavarjanak, főleg nehezen megközelíthető sziklákra tesszük fészkeinket. Hátunk rozsdabarna, feketés vonalkákkal mintázva. Bögyünk sárgás, hullámos barna dekorációval kiegészítve. Fülünk csodálatos, előkelővé tesz bennünket, ezért is mutogatjuk oly szembetűnően. Lábaink tollasak, gatyásak. Horgas csőreinkkel pedig könnyedén elkapjuk a terülj asztalkára valót. Éjjel szeretünk vadászni. Madarakat, nyulakat, még őzgidákat es megnyamizunk (megeszünk). Nappal meg a sziklarésekben, meg fák üregeiben szusszanunk egy jó nagyot. Legtöbbet hat tojást rakunk le, amiből a bubák több mint egy hónapig hallgatnak, s osztán (aztán) kikelnek. Magányosan olyan kóborló lovagiasságosan szeretünk élni. A természetben húsz esztendőt is letekerünk, de ha fogságba szorítanak, és folyton étellel gyömöszölnek, megérjük még a hatvanat es.
- Hahó - figyelemfelkeltően mutatott magára Dorka. - Én fakopáncs vagyok, a harkályfélék nagy családjából. Kis területünkön belül készítjük odúinkat, de abból többet is. Egy évbe, mi hölgyek, kizárólag egyszer költünk tojást, vagy hatot. Vigyázunk, hogy azokot finom forgácsokra rakjuk rá. Több, mint két hetet csücsülünk kisebb pihenőkkel rajtuk. Ez idő alatt gavallér társaink a korhadt fákat végig kopogtatják, eleség után kutatva. Húsz nap után csemetéink már kirepülnek a fészekből. Télen imádunk kóborolni, de a lakhelyünktől nem kabacsolunk (bódorgunk) el eppeg olyan messze. Nagyobbra növünk, mint egy húsz centis vonalzó. A kobakunk teteje, nyakunk, meg a hátunk csupa fekete. Faroktollaink fehéres díszítésűek, a hátsó fertályunk (részem) meg vörös színben tündököl. Fakéreg alatti bújócskázó hernyók kerülnek a függőleges asztalunkra. A csemegét érdes nyelvünkkel kebelezzük be. De szeretjók a bogarakat és a gyümölcsöket is. Néha gyűrű alakban lyukat vájunk a fa törzsébe, és megisszuk annak finom nedűjét.
- Most én jövök - gyúródósós hangon mondta Ágnes. - Ha jól megnéztek rögtön kitaláljátok. Én egy sas vagyok. Egész pontosan kékes rétihéja. Fajtársaimmal félméternél is nagyobbra növünk. A szárnyainkat kitárva több, mint egy méteresre is tudjuk! Félelmetes ugye? A pacákok háta kékes színben virít, a hölgyeké inkább barna. Hasunk barna. A fiataloké enyhén vörösesbarna tollazatot viselnek. Hölgytársaimmal együtt tojásainkat a földre, vagy a föld közelébe rakjuk, úgy ötöt, s több, mint egy hónapot babusgatjuk, amíg ki nem kelnek az apró csöppségek. Egy hónapba se kerül, s már ügyesen megtanulnak repülni. Egereket, cickányok, mókusok, kisebb vízi madárkák, halak, békák, gyíkok s mindenféle bogarak kerülnek asztalunkra. A nagy kár az, hogy mostanság annyira elfoglalták az emberek a helyünket, hogy kevésbé tudunk otthont teremteni saját hazánkban.
Cecília következett. Kinézete rendkívüli volt a körben nézők számára, hiszen gólya volt, de nem az a megszokott fehér.
- Fekete gólya vagyok, vándormadár - mondta is harsányan - szórványosan vagyunk mi errefelé, de még létezünk! Testhosszunk akár egy méteres is lehet. Kitárt szárnyainkkal két méteresre növekedhetünk. Feketeségünket valamelyest feldobja a hónunk alatt rejtőző fehér folt. A tollazatunk közelebbről zöldesnek, és ibolyásnak is tetszenek. Szeretjük a csendes vízfolyásokat. A fenyvesek közelében ütünk tanyát. Megesik, hogy egyes társaink a sziklán, vagy vackorfán fészkelnek, de ez is oly kivételes, mint mi jenlétünk errefelé. Mint uhu madártársaink mi sem kedveljük az emberek folytonos csatangolását. Rokonainkkal, a fehér gólyákkal komálunk együtt lenni. Étlapunkra elsősorban a kis halak, a békák meg mindenféle rovarféleségek kerülnek fel. Legtöbbet öt tojást rakunk le, s azokból egy hónap múltán ki is kelnek a kis gólyák. Míg anyákul a tojásokra ügyelünk, addig a vitéz párjaink hozzák a finomságokat.
Ritka tollazatba bújva
A röpködő körvarázsos egymás közti elbeszélgetés szemperc alatt szertefoszlott, s majd látatlanba fölszállt, mint a magas hegyek ormáról az egyre gyérülő köd. A madarak seregének többsége balra el irányt véve távozott. Hatan maradtak csak. A mi kalandoraink! Ők is földet érve visszaváltoztak emberpalántává. Hogy honnan igen, honnan nem, lehet még a semmiből is de előkerült derűt ontva magából Bőcs Adalbéét.
- Na gyerekek az első rend kapaszkodjon fel rám, leteszlek valahol a Lucs-tőzegláp közelébe. Ott es vár egy faja meglepetés benneteket.
- Hogyhogy az első rend kapaszkodjon fel? - idegeskedett Zsófia.
- Mert Szélítő éppen el van foglalva a hajával.
- Hogyhogy a hajával? - gyanús kérdő tekintettel várta a feleletet Zsófia.
- Höhhöhööö - vigyorgott egyet Adalbéét, s imigyen folytatta - szegény addig szeleburdiskodott, hogy fürtjei beléakadtak szélítés közben a mogyorós bokrosba.
- Mi lesz véle? - aggodalmaskodott Ágnes.
- Segítsünk! - rikkantotta el magát Cecília.
- Nem kell annak - nyugtatta meg a társaságot Adalbéét - csak időbe telik míg kibogozza magát. Én szóltam es, hogy hol kap meg.
A gyerekek lenyugodtak Márton kivételével, mert ő azelőtt is nyugodt vala. Felkészültek a napos kaland folytatására. A varázskapcára történetesen Cecília, Dorka és Boglárka csimpaszkodott föl. Eresztették is a Lucsos felé. Szerencsére a varázskapca keményen tekerte, s fennakadás se volt. Percek alatt visszafordulva szállította már Ágnest, Zsófiát és Mártont.
- Na itt es vagyunk - mondta nagy megelégedve Adalbéét bá. - Lássátok régebb vulkán vót, asztán tó lett a helyébe, s ahogy telt-múlt az idő mán teljesen mocsaras lett.
- Érdekes - szólt Ágnes.
- Éjdekes, éjdekes - ismételte futkorászva Márton.
- Biztos, hogy érdekes, mett itt olyan fák vannak, amelyiket másutt nemigen látni - fejtette ki bölcsen magát Adalbéét bá. - Lássátok az a törpe nyírfa - mutatott a lápos fele. És itt ered nem messze Kormos pataka.
- Akkor ott biztos van vízesés - mondta Boglárka.
- Én addig sarat gyúrok - fejtette ki Dorka, s máris ereszkedett a mocsárhoz.
Nagy lett a bolondulás mert az égen lévő madarakat Cecília, úgy, mint kiskorában meg akarta fogni. Ágnes meg a húsevő növényeket akarta nézni. Zsófia még néhány kört repülni szeretett volna. Mártonnak pedig a mindegy és mindegy volt. Keringett s botladozott egyfelé. Ezt az áldatlan állapotot a mogyoróbokroktól megszabadult Szélítő királykisasszony érkezése orvosolta. Nagyot fújt a társaságon, s azzal továbbrepítve őket egy tisztáson kötöttek ki, ahol már vélük szembe igyekezett egy igen szép, de ritkán látott csudaszép madár. Sokat nem gatyázott, tollait felborzolva csöndet intett. A hallgatóságban akkora tiszteletet parancsolt, hogy mindenki rögtön helyet foglalt egy-egy félmohás kövön. Még megmukkanni sem mertek.
- No kis vándorkutatók, íme a szépség, amellyel oly ritkán találkozhattok - dicsérte agyon magát a siketfajd, a Havasok Királya. Gyönyörűségünk végett, főleg minket fajdkakasokat Székelyföld pávályának is szoktak becézni az emberek. Hát ez nem is csoda, csak nézzetek rám - s felvette a madarak-fölötti fölényes pózt. Télen körömhöz hasonló hótalpakat növesztünk, azzal küszürülünk (itt - közlekedünk) a havon.
- Egy cseppet tetszik hasonlítani a pulykára - tolta oda észrevételét rögtönözve Ágnes.
- Ah! Mily becsmérlés! - kapott szárnytollával fejéhez a fajdkakas király. - Puulyka? Esetleg kilóra...
- Mit eszel drága szépség? - kérdezte kedveskedve Cecília.
- Na, ez az igazi kérdés - jegyezte meg a fajdkakasok öntelt királya. Mondom kedves. Ö rendkívüli módon ragaszkodunk a fenyvesek rügyeinek és későbbi leveleinek csipegetése után. Étrendünket egy kis málnával, eperrel, s megannyi más gyümölccsel egészítjük ki.
- Nagyon tudsz figyelni - jegyezte meg zokon véve fürkésző tekintetét Zsófia.
- Hát persze kitűnő látással és hallással rendelkezem. - Na de hadd meséljek tovább. Az udvarlás is igazi gavallér módjára megy. Magasztos és madárfölötti. Vöröss szemöldökünk van. Szakállat növesztünk. Ettől is elkábul a hölgyemény, de a dürgés felülmúl minden várakozást. Úgy ragadnak ránk a hölgyemények, mint a dzsemes kenyérre a legyek. Igaz ilyenkor nem sokat hallunk. Ilyen a szerelem. Ezért neveznek, teljesen jogtalanul siketnek. Mi kékesfeketébe villogunk, elől pedig zöldesnek tetsző a tollazatunkat mutogatjuk. Farktollaink meg legyezőszerűek kérem. Hát nem fölülmúlhatatlan fönséges jelenség... A kedveseinkké rozsdás aranysárga. Földre rakott fészkünkben a kedveseink és társaink, ha kell tíz tojást is raknak. Kis csodálatos utódaink szinte egy hónap alatt bújnak ki belőlük. Aztán fokozatosan szépülünk. Mi férfikakasok elérjük a pompás hat kilogrammot is, kedveseink pedig a négyet. Veszélyes ránk nézve a hiúzcica, mert ebédre elfogyaszthat bennünket. A legnagyobb veszélyt azonban az ember hozza ránk. Fönnégess életünkbe beletenyerelt az erdőirtásokkal. Szerencsére hallám, hogy kezdtek ültetni is nemcsak vágni a fákat.
- Mi ez a csörtetés? - verte a félre a harangokat Zsófia.
- Jaj, na persze, meghívtam egy igen kedves rokonságomból egy párt ők a Csíki hegyek felől eregéltek (andalogtak) idáig.
- Nem eppeg (éppen)! - ellenkezett aÁgnes, aki már felkészült belőlük.
- Ott ne a Lucsból, mert imádnak tocsogni a vízbe - vágta ki a rezet fajdkakas ő királysága - mert az az ők hazájuk, vagy mi...
Hát látszott is, hogy tisztás szélén ketten érkeznek az előadás színhelyére. Amikor közelebb értek s ki akarták nyitni a csőrüket. A siketfajdok hetvenkedő királya megelőzte. Begyét kivetve félig elébük állva taglalta a dumát. S aztán, mintha igaz vendégszerető lenne szárnyával maga felé hessegtetett.
- Gyertek közelebb kedves rokonaim - bizalmaskodott a kakaskodó urizálós király. Ugye, mennyire hasonlítanak hozzánk? - de mielőtt valaki megszólalt volna már tovább csőrözött.
- Itt is a kakasoknak gyönyörű piros szemöldökük van. A kedvesük is hasonlóak a miénkhez, valamivel barnábbak. Fél méternél nagyobbak és egy kilónál többet is nyomhatnak. A kakasok tollai kékesek, meg feketék. Farktollaik kettéállnak (lantszerű) mint egy kétágú villa. Szinte olyan szépek, mint mi. Ők is földön fészkelnek, és hasonló a kosztjuk is, mint nekünk.
A rövid leírás után megengedte a nyírfajdot, mint a Lucs Hercegét és kedves feleségét, hogy bemutatkozzanak. Csevegtek is rendesen. Aztán a két fajd páros úgy belebonyolódtak királyságuk és hercegségük problémáiba, hogy a gyerekek lassan hátrafelé kezdtek curukkolni, s aztán megfordulva eliszkolni. Bőcs Adalbéét ezt látván marokba fogott szájjal röhögött. Szélítő is mosolygott, de ő olyan huncutkán. A mosolynak végével felültette az egyik társaságot Adalbéét bá varázskapcájára. A másik társaság, vagyis Ágnesék várakoztak, míg meg nem jelent egy olyan varjú-féle madár.
- Tessék felkapaszkodni a hátára - vezényelte Szélítő.
A gyerekek kezdtek kacagni, mert túl kicsike volt hozzájuk mérve, de amikor áttették a madár fölött a lábukat összezsugorodtak, s pont jó volt. Azzal felszálltak jó magasra.
Csevegés hazafelé bölcs holló urasággal
- Hü ha! Mi a szösz történt? - álmélkodott Zsófia.
- Semmi különös - válaszolt a holló - mindössze annyi, hogy egy kicsit összementetek. Ilyen a varázslat.
- Ki vagy te tollas, jön, hogy megfogjalak - szólt át Adalbéét bá varázskapcájáról Cecília.
- Én vagyok a híres holló.
- Nó csak! - vágta oda határozottan Dorka.
- Ó, én rólatok már hallottam - büszkélkedett Ágnes.
- Nem is csoda kedvesem, hiszen én még a Hunyadiak címerébe is benne vagyok - tette hozzá szerénykedő okossággal.
- Tényleg, Mátyás Király címerébe - mondta kiegészítés gyanánt Ágnes.
- Bizony ott is, habár az szinte ugyanaz - szólt a holló és köröztek a fenyvesek fölött tovább. Mondjuk a körök jó nagyokra sikerültek Gyergyótól le Tusnádig, s vissza, mert még akadt rendesen megbeszélni való.
- Miért választották a hollót címerbe? - érdeklődött csípősen Zsófia.
- Azért mert tudják, hogy mi vagyunk az egyik legokosabb madárfaj a világon - tette hozzá kimért nyugodtsággal a holló. - Képzeljétek csak, jó magunk vagyunk azok , akik kapcsolatot tartunk a Teremtővel, s nemcsak okosak, hanem bátrak is vagyunk. Valóban hasonlítunk a varjukhoz, ők a rokonaink. Félméternél is nagyobbra tudunk nőni, és ha kifejlődünk rendesen másfél kilót nyomunk. Olyan tíz-tizenöt esztendőt tartózkodunk az árnyékvilágba, s aztán máshol folytatjuk repülésünk. Kivételes esetben elütjük a negyvenet is, a küldetésünktől függ. Hatalmas fák koronájában szeretünk fészkelni. Megeszünk minden maradékot, ezzel is tisztítjuk a környéket, közbe el el kapunk csemegének egy-egy csintalan kis madárkát, nasizunk a rovarokból, lárvákból és magvakból és gyümölcsökből is. Itt Csíkországban szinte olyan ritkák vagyunk, mint a fehér holló. Imitt, amott azért feltűnünk. De inkább tőletek nyugatra és délre vagyunk többen. Szeretjük a dimbes-dombos völgyes területeket.
Szájtátva hallgatták a hollót. Ágnes tért magához először.
- Miért vagytok ilyen kevesen? - kérdezte.
- Hát azért kedvesem, mert nem is olyan régen elég sokat vadásztak ránk. Szinte teljesen elfogytunk a vidékről. Most, hogy visszavettek a lődözésből megint kezdtünk levegetni (itt - gyarapodni).
- Híresek vagytok! Megfogtok maradni! - jelentette ki katonásan Dorka.
- Valóban híresek vagyunk. Az egyik Távol-keleti ország hivatalos madarai (Buthán) lettünk. De nem a hírességünk végett vagyunk képesek fennmaradni, hanem a találékonyságunk segít abban, még az emberlakta vidékeken is. Ezért vagyunk még meg, ha közben gyérecskébben is, az egész északi földtekén.
- Ó - csodálkozott egy nagyot Cecília.
A holló ezt követően néhány holló mesét mondott. Mindannyian szerették. Sőt volt, amit ott helyben át is költöttek. Aztán a nap kezdett lenyugvóra járni. A felfedezők hazakívánkoztak.
A nagy mesélés után Cecíliáékat hazakísérték Ágnesék. Egy kicsit időztek az udvaron, míg a holló búcsút intett nekik, s elrepült, mintha ott se lett volna. Abban egyetértettek, hogy a repülés jó. Abban is, hogy tisztába kell tartani erdőt, mezőt, tavat és mocsarat, mert hanem az állatbőrt viselő tündérek el kell hagyják szépséges hazájukat. A gyerekek örültek, hogy nemcsak lentről, hanem fentről is megcsodálhatták hazájukat. Kalandozásuk során mindannyian maguk szemszögéből akarták látni a tájat, s ez alkalommal nyílegyenesbe sikerült. Hát igen, mert a szárnycsapások közepette fény derült a repülés titkára, amelynek segítségével még egy álom valóra vált.
A gyerekek egyezkedtek a következő alkalom hol es essen meg, de ez egy másik rész. Addig is búcsút intettek egymásnak, s tekerték haza Ágnesék Adalbéét bá kissé kifáradt püfögős varázskapcáján. S ne felejtsük el, még Balambért is meg kellett látogatni, vajon mennyire gyógyult fel a náthából.
2016 márciusa