Álomvilágba nem élek, talán a saját világomba, kapcsolatot teremtve a zajos külvilággal. Igen, minden számít, mindenre kíváncsi vagyok, s éppen ezért nem tartom lehangolónak az új dolgok megjelentét. Szeretni lehet mindent, ha megfelelően járunk el, és nem tévelygünk az útvesztőkbe. Új dolgok, új hitformát kölcsönöznek a világnak, ha nem is változtatják meg, de valamilyen módon átalakítják. Alakulni szinte törvényszerű, ha az ember nem akar saját elfogult birodalmában élni. Megkapni a helyes utat, az a lényeg. Van, amit felhasználni jó, van mit elsajátítani, van mit megtartani. Bármilyen változáson is suhanunk át, az örökértékeket számon tartva semmi sem veszíti el pompáját, tündöklését, ugyanúgy marad hirdetve a hit sziklaszilárd fennmaradásának a lényegét.
Nos, e gondolatok után bevallom, a számítógépre gondoltam. Pontosan nem szimpla világhálón mászkálóra, hanem levelezésre. A levelezésen belül sem egyszerű akármilyen levelezésre, hanem olyan levelezésre, amely nemcsak száraz üzenetekből áll, hanem megvan töltve gazdag tartalommal és élettel.
Van valaki, akinek sikerült mindezt elérnie, s azt is, hogy egy levelezés keretén belül kitárja a végtelen felé gondolatait és érzelmét, amely magába rejti a teljes szabadságot.
Összegezve, nem történt más, csak kialakult egy barátság. Ebből is látszik, mennyiféleképpen születnek a barátságok. Nyilvánvaló a szimpla levelezés semmiképpen még nem barátság, de segíti annak kialakulását. Természetesen, ha már kialakult, akkor nincs tovább akkora varázsa, csak megtartó ereje, ha úgy szükségeltetik, de benne rejlik a végtelen titokzatos világa.
Belevágok kis történetembe. Kedvesem, megismerkedésünk után nem sokkal bemutatta mindazon személyeket, akiket szeret, akikkel szívesen van együtt, akárcsak én is. A találkozások egyfajta izgalommal töltöttek el. Kíváncsiságom nem hagyott nyugodni, mindenkit látni és hallani akartam. Próbáltam alkalmazkodni az adott helyzethez, az ismerkedés fő dolga valami ilyesmi, ugyanakkor önmagamat adni. Abban biztos voltam, kedves emberekről lehet szó, az embert barátjáról közmondás után. Azok is voltak mind egy szálig, kedvesek és aranyosak. Némi időkülönbség volt érzékelhető, no meg a témák. Fokozatosan összerázódtunk, igazi belevaló csapat alakult ki. Egymás folyamatos látogatása egyre közelebb hozott bennünket. Azt is lehet mondani, valamelyest összenőttünk. Jöttek a közös gondok és problémák, s annak megoldásai. Mert mint tudjuk, nem a probléma egyre féktelenebb elbeszélését lehet élvezni, hanem annak megoldásán fáradozni. Ha egy probléma felvetődik, rögtön a megoldáson kell járjon az eszünk, úgy az egészséges. Ebben az esetben sem sikerül mindig. Mert a szenvedő alany tudja, és főleg érzi legjobban a baját.
Edit később csöppent bele ismeretkörömbe. Anikó lánya Edének nevezte egy darabig, így hát én is ezt a nevet választom történetemhez.
Edéről még akkor is hallottam, mikor Kolozsváron jártam felvételizni. Egy családnál kaptam szállást ez idő alatt a kolozsvári ifjúsági szervezet munkálkodásának köszönhetően. A családfő inkább az öregasszony volt, aki életéről beszámolt. Többek között megtudtam, hogy ők az egyedüli értelmiségi család abban a tömbházban, és hogy micsoda felelős munkát végzett nyugdíjba vonulásáig. Kásszírnő volt! A bácsiról sok szó nem esett, de az unokájáról igen, akit az anyja irányítgatott, nehogy le térjen a jó útról. Sajnos Sanyikát az udvaron több ízben megdöngölték, de ő nem ütött vissza, mert nem úriemberhez illő cselekedet. Azt is elmondta a mama, nehéz neki már takarítani, hívna is bejárónőt, de a lakásban felhalmozódott értékek miatt nem meri. Az még a legkevesebb, ha az ötvenre rúgó nippecskékből egy-kettő eltörik, de el is lophatnak belőle. Ami tényleg éngem is érintett a sok beszélgetésből, azaz volt, hogy előző évben fogadtak egy kislányt ugyanúgy, mint éngem, s be is jutott az egyetemre. Ügyeskének titulálták.
Ede a Sepsiszentgyörgyi állomásom húzta ki táskájából a mindent tudó füzetecskéjét. Hülyéskedtem, mintha segítenék neki, s hát megláttam egy ismerős kolozsvári címet. Nahát kiderült, bizony ő volt azaz ügyeske kislány, aki előttem egy évvel bejutott az egyetemre és ott lakott egy értelmiségi családnál.
Edével Anikónál találkoztam először. Lustálkodtunk a reggeli fényben. Nehezen mozogtunk, hagytuk a napsugarakat, hogy végigcirógassák orcánkat. Magunkhoz térve beindult az élet. Megtörtént az ismerkedés, az azt sem tudom mit is mondjak most, hamar bejött. Próbáltuk megtalálni az összhangot, de sehogy sem jött össze, bizonyosan a huzat kivitte. Ede végigmért, látszott rajta mennyire idegenkedik tőlem. Rájöttem, nem lehetek valami szimpatikus fazon számára. Erőlködni meg nem volt nagy értelme, ha nem sikerül, hát akkor nem sikerül szimpatikus lenni, ennyi.
Aztán jöttek a lakodalmak. Hát milyen az ember, ha letölt a garatra, nemcsak gátlásaitól szabadul meg, hanem egyre jobban érzi magát, ha mértékkel fogyaszt. Az egyik kanyarban a mértéket is elhagytam néha, de sebaj a kicsattanó jókedv vala a fontos. Az első nagyobb hepaj Ági és Marci esküvőjén volt. Itt még Ede Csaba oldalán lógott, s nem láttam valami vidámnak. Zsuzsával lapítottunk szemben ülve Vilivel és Lénivel. Léni is hasonlóan volt feldobódva, akárcsak én. Nem ismertük a nagy társaságot. Menetközben meglátogatott Zsóka és a többiek is. Enikőék nálunk szálltak meg, velük jó volt társalogni, hamar összehaverkodtunk vélük. Jó is volt az, mert a következő lagzi náluk esett meg. Ott már jobban kezdtük ismerni egymást, fergetegesebb lett a hangulat is, ami főleg engem illet. Itt már elcsattantak az első belevaló Zsögödi viccek, mindannyiunk örömére, vagy bánatára. Ugye, ahogy a fiataloknál történni szokott, egyik esküvő jött a másik után. Anikó és Csaba is összeházasodott. Itt már Ede is egészen másképpen viselkedett meg én is, ennyit tesz a többszöri együttlét.
Azt hiszem Edével, akkor kezdtünk emberközelbe kerülni egymással, mikor megtörtént a munkahelyváltás. Elkerültem egy városi suliba dolgozni. Azelőtt is láttam számítógépet, de most címet csináltak nekem, s lehetett lődörögni a világhálón, főként leveleket írni azon a híres e-mail-en keresztül. Első alkalommal, alig mertem megérinteni, a számomra teljesen ismeretlen csodagépet. Attól féltem valamit elrontok, s akkor nekem végem. Fokozatosan, napról-napra merészebb lettem. Szerencsére Babus a leköszönő kolléganőm segített minden egyes alkalommal. Jó néven vettem a segítséget. Aztán megérkeztek az első levelek. Nagy élményt nyújtott számomra. Hát, amikor megnyitottam egy-egy honlapot, az volt az igazi durranás, de mégsem tartottam elégségesnek. Elégedetlenségem vezérelt egy tanfolyam elvégzéséhez. A tanfolyam után meg kolléganőm mellett dekkoltam. Ő készségesen segített, míg magamtól is próbáltam felszedni ezt azt.
Ede minden levelet fogadott és válaszolt is. Igazából a "nagy" levelezés kezdete, testvérem nálunk létével kezdődött. A Buba kerek hét hónapot tartózkodott egyetlen egy hivatalos papír nélkül. Úgy is mondhatnánk, hivatalosan nem is létezett. Aztán fokozatosan újraszületett. Nekem kezdő fizetést dobtak, a Bubát meg beírták a közös költségbe, de ő nem dolgozott sehol. Így hát nagyon silány életet éltünk. Ősszel még össze tudtunk vakarni néhány gombát, s tudtunk tollászni pityókát, de télen urasan éheztünk. Edének írt leveleimbe kiadtam dühömet, mérgemet. Ő legtöbbször nem írt vissza sem jót, sem rosszat, viszont mindig képes volt írni magáról, környezetéről, akármit, s az feldobott.
Az első nagy levelezési szakaszt egy látogatás zárta le. Anikóékkal érkezett Ede. Nagyot kacagott, mikor megpillantott. Eszébe jutottak a levelezések. Tisztába kezdtünk lenni egymással, habár még nem írtuk ki magunkból a rejtett gondolatok javát. Itt a rejtettet, nem kell összetéveszteni a féltettekkel, mert a féltett az úgyis titok marad, lehet mindenki előtt. Hát valahogy így indult útjára egy barátság kezdete, amelyet még nem tudtuk mennyire fog elmélyülni. A levelezés csak vakációk alatt szünetelt, de akkor felcserélte azt a találkozás. Hol egyiknél, hol a másiknál lógtunk, de sohasem felejtettük ki egyiket sem. Mindenkihez képtelenség eljutni, s erre voltak jók a levelezések is.
A levelezések tartalma idővel megváltozott. Sokat pötyögtünk a gép mellett és szinte naponta írtunk mindenről egymásnak, főleg arról, amiben érintettek voltunk. Néha véleményeket is cseréltünk. Az igazi mégis az volt, hogy egymás levesébe nem köptünk bele, pedig lett volna mibe. Néha ezt-azt félreértettünk, főleg én, s abból lett nagy kalamajka. Még nem voltam képes a mondat igazi mivoltát felfedezni. Ez mostanság is megesik, de már nem okoz olyan gondot, mint előtte, mert először megpróbálom megfejteni, mi bujkál a szavak mögött. Ede fogalmazási stílusában van valami, amire fel lehet kapni a vizet. Pedig ártalmatlan nézetekről, vallomásokról számol be, kicsit megdúsítva huncutsággal és egy jó adag viccel. Természetesen akkor, mikor tényleg olyan hangvételű a levél. Néha megesik, hogy olyan, mint a bús őszi szél, vagy fagyos, mint a tél, esetleg élénk, mint a tavasz, boldog, mint a nyár. De az igazi levele, az barátian szól s benne van minden, nemcsak egyszerű hangulatot lehet kiolvasni az évszakok, vagy az időjárás hangulatfestő mivoltának emberi témát kísérő elbeszéléséről, hanem magát az életet, az életnek valamely szakaszát, akár pillanatát. Azt is lehet állítani, hogy Edének írói vénája van, kitűnő leveleket tud fogalmazni, de biztos függ attól is, hogy kinek születik a nagy mű. Szerencsésnek tarthatom magam, hogy a technika újabb csodáját bevetve lelkileg közelebb kerülhettem egy emberhez. Csak az jut eszembe, mikor írtuk a nyakra-főre a leveleket, nem törődve annak tartalmával, csak a mi bajunkat tudjuk bepötyögni, az volt a lényeg. Természetesen nem azt jelenti, nem olvastuk el. Igen, elolvastuk, de rögtön tértünk is a szövegünkre, kiadva magunkból a sérelmet, fájdalmat, ami sújtott akkor. Ki is adtuk magunkból, csak úgy recsegett tőle az Internet. Levelező fiókok szinte sisteregtek, füstöltek belé a forrongó hangvételtől. De nem gond, legalább pöttyös lelkünk kicsit helyrebillent elmecseredett kerékvágásából. Most már sok víz lefolyt minden folyón főleg az Olton, Maroson és a Nyárádon. Összezötykölődtünk, belátunk a szavak mögé, s várjuk egymás levelét kíváncsian, mi is történik velünk, környezetünkben, és amiben érintettek vagyunk.
Találkozásokkor szinte minden értettünk és tudtunk, esetleg, mint cinkostársak kitaláltunk ezt-azt, hogy elüssük az időt.
Anikóéknál üdültünk egyszer egyik szép nyáron. Ott volt Anikó barátnőjének csodálatosan szép kislánya. Kártyáztunk. Állatkártyával bolondkodtunk. Megkérdeztük a kislányt melyik milyen állat. Elég sokat felismert nagyon jól megvolt tanítva, csak az ausztrál gyíknál akadt el. Egyfolytában Anna néven emlegette. Egy órás hergelés után derült ki, hogy milyen Annára gondolt Kriszta: Igu Annára. Ede szakértelmének köszönhetően az Igu Annás történet nem laposodott el, mindig visszakanyarodtunk oda, addig míg sikerült lerántani ennek a gyíknak az elnevezéséről fátyolba bugyulált titkát.
Szintén Anikóéknál vertünk tanyát, éppen szegény Zsuzsa vizsgázott, mikor Ede szinte minden egyes nap lesétált a Marospartra fürödni, én voltam az első számú társasága, a másodszámú pedig Tibi, akit Thájbynek kereszteltünk el. Thájby csak azért volt másodszámú, mert mindig utánunk ereszkedett ki. Jókat lubickoltunk. Süttettük magunkat a napon. Néha szerettük volna Thájbyt ugratni. Az ugratás azzal végződött, hogy Thájby megválaszolt vagy megtoldotta valamivel a dumát. Mire észrevettük válaszának tartalmát, mi voltunk benne a kátyúban. Ahogy Ede szokott fogalmazni, úgy elintézett, azt hittük, megdicsért. Fürdés után mindig beereszkedtünk a városi strandtömörítő Vikkend nevű komplexumba, ahol Thájby menetrend szerint, minden áldott nap fizetett egy pánkót és egy sört. Na, mi is vettünk közbe, de a kérdést érdemes volt megvárni: Egy pánkó? Egy sör? Az utolsó záróakkord hazamenet vettünk egy dinnyét. Azt sohasem hagytuk ki. Igazi nyaralás volt. Pedig kívülről nézve monotonnak tűnő történet. A fürdőzés közbeni és utáni történetek teljesen kiszínesítették dúsgazdag élményekkel. Például a vízi motorosok ténykedése, a járművüket ugratják, vagy a túlparton lógó kompön való pihenés, mikor a semmiből ránk rohant egy kutyacsorda, érdekes, akkor mindenki egy kicsit jobban tudott úszni, vagy a Maros partján végigélt vihar.
Kézdivásárhelyen is szépen időzgettünk, összekötve a Torjai eseményekkel. Ágiék feldobták mindig a hangulatot. Marci későn ereszkedett haza általában a munkából, vagy a torjai tevés-vevésből. Addig is jól buliztunk kis Bencével, Borival és később Pannával. A legkiválóbb feladat létrehozni a nadrággyárat Bence és testvérei játékhalmazából. Ugyanis Marcinak meg akartuk mutatni Edével, milyen operatívak vagyunk. Fárasztó munkát vállaltunk, annak ellenére, hogy a nagy munka végett "az ing sohasem száradt meg a hátunkon". Nagy munkába került, míg végül összejött a nadrággyár alkalmazottai a kapustól, a dolgozókon, talpnyalókon keresztül az igazgatóig. Az igazgató kedvesét Aloe Verának kereszteltük, bizonyosan azért, mert a testét-lelkét egyformán ápolta, gyógyította főnökével, kitalált történetünk szerint. Bencét ez nem tudta fölháborítani, de az már igen mikor a Szívtipró gimi tiniknek adott sorozatfilmet néztük a tévébe, akkor kiakadt. Többször is kijelentette - butaság! Hát igen, néha javíthatatlanok a felnőttek, butaságokat néznek, de nekik már szabad, nincs, aki ellenőrizze, mindenki saját lelkiismerete szerint cselekedhet. De Edével csak ugrattuk szegény Bencét. Megkell hagyni akadt bennünk is egy kis lópor. Ede azért nem esett túlzásba, na jól van na, néha kibillent a kerékvágásból. Megtörténik, hogy a gyerek fűzi tovább a szálakat, s akkor elszabadul a kisördög, s a történést le kell fékezni, főleg, ha vakvágányra fut.
Nemcsak mókás dolgokat lehetett összehozni Edével, hanem véletlen szülte tragédiákat is. Inkább úgy fogalmazok, mindketten benne voltunk, persze Zsuzsa sem maradt le soha semmiről, közvetlenül vagy közvetve érintett volt a dologba. Ebben az esetben közvetlenül. Elterveztük Zsuzsával, meglátogassuk Edét, s aztán, uzsgyi neki vesd el magad, tekerjük Nagykárolyba Enikőékhez. Mindez a téli vakációba esett meg. Pongrác felajánlotta apukája autóját, amelyen elkocsikázhatunk Zilahig. Ők Kata szüleihez igyekeztek. Mi boldogan elfogadtuk. Vagy tízszer át is tanulmányoztuk az egészet. Telefonon addig egyeztettünk, szinte kagylót kellett volna cserélni. Másnap Ernyéből bestoppoltunk Vásárhelyre, megálltunk a megbeszélt helyen a -25 fokos hidegbe és ügyesen csonttá fagytunk, ugyanis valamiért Pongrácék egy cseppet, kábé ötven percet késtek. Zilahon engedtünk ki. Onnan már boldogabb volt az utazás. Ede nem felejtette el, de én sem. Megtanultuk télen nem utazgatunk valakire várva, főleg csikorgó hidegben. Még Zsuzsa is felkapta a vizet, pedig ő ritkán szokott heves véleményt nyilvánítani. Mit tesz a hideg sok mindent előhoz az emberből.
Talán ehhez hasonló történet, ami egy nyáron esett meg az ernyei Gomolyát lábánál. Ede kutyáját is magával cipelte egy kis kiruccanásra. Pötyi vontatottan jött, én meg megakartam viccelni a kutyust. Megviceltem magam. Kutyaserkentés gyanánt szaladni kezdtem, lábam beleakadt a tolvajbotlasztóba, akkorát repültem, mint egy nagykabát. A kutya inkább lemeredt, mint szaladt volna utánam, nem beszélve Zsuzsáról meg Edéről. Ráadásul, mikor kiértünk a hegyre enni sem tudtam, mert Pötyi folyton morgott, szeretett volna kettőt falni. Később kiderült, hogy három oldalbordám repedt meg. Ede nem kacagta, de utólag jó mulatság lett belőle, akár a vásárhelyi fagyásból és még ehhez hasonló kényelmetlen történetekből.
Valahogy mindig sikerült egy jót röhögni, előbbi kemény helyzetünkön. Azt hiszem ez a jó, ha egy kicsit viccesen fogjuk fel, még ha utólag is bármilyen komor is az a történet. Úgy tartom, ha a humorérzék elhagyott, akkor szinte minden elhagyott. Egy jókora hahotázás saját szarvasmarhaságainkon, teljesen fellazít minden görcsöt.
Edének mégis kimagasló követelménye, azt is lehet mondani egyik öngyógyító technikája a kirándulás. Szerencsére nekünk is kézenfekvő ez a dolog. Mi is szeretünk kirándulni. Edével összemészkáltuk csíkkörnyékét, Székelyföldet, s nem utolsósorban Brassó környékét.
Ezek a kirándulások a természetben zajlottak. Számára a legkeményebbnek mutatkozó a Bucsecs túra volt. Ott szinte ing-gatya szakadt. Hatalmas lejtőkön ereszkedtünk vissza, de sikerült összehozni.
Ede nagyon szereti kidolgozni az útvonalakat, pláné ott szeret mászkálni, ahol még nem volt. Inkább természetbeni túrák és séták dobták fel, igaz minket is, de nem hagyta ki a településeket sem.
Egy kirándulás főleg jó időben, olyan, mintha egy kis időre az ember visszacsalogatná az Édenkertet. Úgy érzi magát, mintha templomba volna, de nem fél és nem tart semmitől. Lelke lassan felüdül, s egy kellemes káprázat folytán a fáradtság sem tűnik annak, mint amilyen valójában, inkább fátyol mögé rejtőzködve a ködbe száll. Utólag visszatekintve az élmény olyan, mint egy kellemes álom. Azon rágódik az ember vajon megtörtént-e. Csak a tudat súgja, hogy igen. Úgyis mondhatnánk az ember feltöltődik, erőt merít az áldott természetből, mely lépten nyomon nyugtató hatása felébreszti az emberben a szél fuvallatán keresztül Isten jelenlétét. De miért is van szükség elvonulni valahová, ahol az ember kipihenheti magát. Azért mert az emberek saját hasznukat keresve elfelejtenek egyeztetni társaikkal. Egyeztetés nélkül semmi sem működik. Az egyeztetés is csak akkor ér valamit, ha jó szándék vezérli minden egyes gondolatot. Ha ez nem történik meg, akkor ki kel ruccanni a természetbe. Bevallom Edével egyetértek. A felgyűlt szellemi szemetet a fejből ott lehet elpárologtatni, s még melléktermék sem keletkezik. Aztán újra be lehet ugrani az emberek közé, folytatva a szokásos életmódot. Mindenki megtalálja miként tud feltöltődni. Nekünk úgy a baráti kör zömének az anyatermészetre esett a választás. Ede nem is hagyott ki egy lehetőséget sem. Azt is mondhatjuk, néha terveinek köszönhetjük, hogy ide-oda eleregeltünk. Lehet ez-az kimaradt volna életünkből, de így sokkal gazdagabbak lettünk. E kirándulások emléke felélénkít és erőt ad az embernek a továbblépésre a szürkének vélt hétköznapokban.
Túl rövid az élet, hogy valami kellemeset elszalasszunk. Legyen az egy egyszerű beszélgetés, egy közös séta, egy kirándulás, de az együttlét kellemes percei mindig magukból sugározzák az örökkévalóságot, azt, hogy érdemes élni.
Ede pedig jó példa arra, hogy bármennyire is különbözőek vagyunk, mégis sikerül egy újabb barátságot megteremteni a semmiből. Ha egyeznek a vélemények valamiben, az jó kiindulópont a folytatásra.
Egy baráti összejövetelen kérdeztem volt, hogy is sikerül így összejönnünk, hiszen mindannyian különbözőek vagyunk, sőt homlokegyenest más elképzelésünk van az életről. Ede válasza pedig ez volt - Nem azt kell figyelembe venni miben különbözünk, hanem az, ami összetart! Azt hiszem ez a lényeg. Ilyenkor mindenki szabadkozik, hogy ezt már más megfogalmazta, a gondolat nem az enyém stb. Lehetne folytatni a párdonozást a végtelenségig, de nincs sok értelme. Már csak azért sem, mert mindenki mindenkitől tanul, és utánoz le, amit csak felfog. Most jön az igazi bökkenő, amit felfogott és érzéseivel meg is tudott határozni, azaz övé. Ede a legmegfelelőbb alkalmat kapta el, s egy banálisnak tűnő, akár közhelynek mondható mondattal rávilágított a kobakomra, belepréselve egy alapigazságot.
Edével folytatjuk a levelezést. Ha ránézek a számítógépre, nemcsak hasznos gépnek tekintem már, hanem annál többnek. Arra emlékeztet, miként jött össze egy barátság szimpla pötyögések által. Egy újnak számító múlt ezredvégi technika vívmánya így tudott kedvessé válni lelkemben. A számítógép nekem már nem szimpla kapu a megismerés és a fejlődés útján, s ez benne a jó. Barátságok köttetnek sokféle módon, s most be kell valljam ez is egy megoldás arra, ha két ember valóban meg akarja ismerni egymást.
Kedvesemnek köszönhetem, hogy kellőképpen belerázott ebben a kellemes társaságba, mert neki is kellett a segítsége. Nyílván mindenki barátom lett, de Edével több dolgot elrötyötölünk pötyögés gyanánt számítógép mellett ülve, az Óperenciás tenger innenső és túlsó oldalán.
Borbé Levente
2006