Asszalam alejkum |
Kazahsztán mohamedán ország. Bár volt utódországként jelentős orosz nyelvű és orosz nyelven szocializálodott kazah lakossággal bír, az elmúlt cirka 20 év alatt felnőtt egy új generáció, akik már alig vagy rosszul beszélnek oroszul. A kazah nyelv elsű hallásra nekem nagyon furcsa volt, számomra a torokhangok miatt kicsit „kattogó” hangzásúnak tűnik és persze semmit sem értettem. Megjegyzem a kazah nyelv a török nyelvek családjába tartozik, ezért vannak azonos szavaink, amiket majdnem ugyanúgy, vagy nagyon hasonlóan ejtenek. Az egyik ilyen azonos szavunk például az alma. A régi fővárost Alma Atának hívták, ami az almák atyját jelenti, merthogy arrafelé állítólag sok az almáskert. Ismerős kifejezések is vannak a magyarországi 150 éves török uralomból, amik itt visszaköszönnek: a gul vagy gül szó virágot, a baba pedig egyfajta tiszteletteljes megszólítást jelent, körülbelül bácsinak felel meg („Gül Baba türbéje”, „Ali baba és a 40 rabló”). A női nevek szinte költői magaslatokba emelkednek: Almagul („almavirág”), Kulpináj („eper”), Rausan („rózsa”) csak hogy néhányat említsek... Az iszlám kb. 800-900 éve jelen van a térségben, de sokak nem is tudják, hogy a mohamedán vallás, amellett, hogy vannak szigorú szabályai, bizonyos kérdésekben meglehetősen toleráns és liberális volt. Így történhetett meg, hogy például Közép-Ázsiában a mohamedán vallás elfogadásával megtürték a régi sámánokat és a sámánizmussal kapcsolatos szokásokat. A szovjet éra természetesen rombolta ezt a vallást is, ahol csak tudta, ezért tapasztalataim szerint bocsánatos bűnnek tartják az alkoholfogyasztást, de azért sok disznóhúst nem láttam Tengizben. Azt, hogy az iszlám melyik irányzatához tartoznak, nos azt nem tudom, de a „magaviseletük” és „életvitelük” inkább a szunita törökökre emlékeztet. A vallással konkrétan Tengizben nem sok szerencsém volt találkozni, sem mecsetet, sem Mekka felé forduló igazhitüt nem láttam. De a vallás jelen van, ha valaki kazahul beszélt, elöbb-utóbb az Egri csillagokból ismert szófordulatokat hallot meg: „insallah”, „asszalam”, illetve az étkezdében gyakorlatilag minden kazah evés előtt tenyerével felfelé fordította mindkét kezét és pár másodpercig imádkozott. Volt egy időszak, amikor hetente egyszer fel kellett mennem Atirauba ügyeket intézni, meg a hazaindulókat és kiérkezőket szállítani. Előfordult, hogy kazahok is megkértek, hogy vigyem el őket, mert csak buszjárat volt Tengizbe, de a kriminális utak miatt szó szerint nem volt életbiztosítás ilyen járaton utazni. Az úton, ahogy korábban említettem sok látnivaló nem akadt, így hát amennyire lehetett beszélgettem az utasokkal. Ekkor tudtam, meg, hogy az általam elhagyatottnak vélt falvaknak gondolt kis házak temetők, ahol le kell hallkítani a magnót és le kell lassítani, hogy a szokásos feltartott tenyérrel elsuttogott imáját a kazahok elmondhassák. Valahol félúton Atirau és Tengiz között egy szent ember sírja található, őszintén szólva nem tudom ki volt ő, de kék zászlóval van jelezve a sírja, ami a helybeliek szerint nagyon nagy rang. Szintén ők mesélték, hogy ott meg kell állni és el kell mondani egy imát, meg pénzt kell áldozni. Az európaiak többsége természetesen nagy ívben tett erre a szokásra, de én magam úgy gondoltam, én majd addig pihenek, amíg a kazahok imádkoznak, elszívtam néhány cigit, vagy ettem-ittam, aztán én is áldoztam 50 tengét, biztos, ami biztos vigyázzon rám ez a szent ember az utakon. Atirauban, amit eredetileg Gurjev néven alapítottak még valamelyik Iván alatt a XVII. században, jelen van a mohamedán és a keresztény vallás is. Oroszországnak és Szovjetuniónak ez a periféria volt, de a hagymakupolás ortodox templom túlélte a szovjet időket is és az orosz nemzetiség aktívan használja ma is. Részben ezt kompenzálandó az önállósodás után a mohamedánok felépítették saját mecsetüket, amely szerintem elég impozáns épület. Nagyon meglepődtem azon a szobron vagy emlékművön – nem tudom, melyik a megfelelő kifejezés -, amely a mecset előtt található. A formájából inkább valami modern dologra gondoltam, de aztán felvilágosítottak, hogy ez bizony egy birkacsont, a bokából vagy a térdből. A gyerekek játszanak a kockázáshoz hasonló játékot ezekkel a csontokkal (mellesleg a közép-ázsiai népek, köztük a honfoglaló magyarok is ismerték). Aszik a neve és ez az emlékmű a mecset előtt ennek a játéknak tiszteleg. És természetesen érintése szerencsét hoz. Jól megsimogattam. Ez végleges hazaindulásom elötti napon volt. Másnap 2002. szeptember 13-án pénteki napon a reülőtérre menet totálkárosra tört a Hyunday kisbuszunk, a második sorban ültem, semmi bajom nem lett. Most, hogy papírra vetem ezeket az emlékeket a neten ráakadtam Atirau honlapján a Korán orosznyelvű elektronikus kiadására. Sokokaknak szerintem teljesen hamis képe van az iszlám agresszív voltáról és hogy a zsidó, a keresztény és a mohamedán vallásnak közös pontjai vannak. Aki tudja és érdekli a téma, az itt elovashatja a Koránt. |
HírekAmerikai foci
Alapvetések2012-es idény▶Superbowl és egy kicsit továbbThe greatest play of all timeNFL Draft 20132014-es idény▶Merre tovább, Philadelphia Eagles?Új szelek fújnakThe Eagles have landed
Apa, kezdődik!!!1. hét Oakland Raiders2. hét Tampa Bay Buccaneers3. hét Minnesota WikingsErősorrend - 4 hét után5. hét Indianapolis Colts6. hét Cleveland Browns7. hét Tennessee TitansErősorrend - 8 hét után9. hét Kansas City Chiefs10. hét Philadelphia Eagles11. hét Houston Texans12. hét New York GiantsErősorrend - 13 hét után14. hét New England Patriots15. hét San Francisco 49ers16. hét Cincinnati BengalsErősorrend az alapszakasz végénDivisional PlayoffConference Championships
PreviewElső hétMásodik hétHarmadik hétNegyedik hét - Power RankingÖtödik hétTizedik hétTizenegyedik hétTizenkettedik hétTizenharmadik hétTizennegyedik hétTizenötödik hétTizenhatodik hétTizenhetedik hétRájátszás 2014
GasztroizéJoghurtos padlizsánOrosz vodkakorcsolyaZabpelyhes-mézes kenyérRetro hamburgerLevesek▶Édességek, sütik▶Főfogások▶Lenin kedvencePhiladelphiai CheesesteakKoreai répasalátaVinegret salátaTatárbifsztekSzilvásgombócCseburek - közép-ázsiai húsostáskaSkót tojás
Szilvás morzsás sütiMáglyarakásEpres krémesSzilvás piritósMákos gubaSzirnyiki - a szovjet túrófánkCitromos zapekanka
Tefteli - orosz húsgombócokHortobágyi palacsintaKijevi csirkeSzezámos-mézes-csípős csirkemellKocsonya egyszerűenFusilli di MareSaslik magyarosanCayenne sertéskaraj zöldséges sült rizzselSáfrányos-kurkumás rizottó pokoli csirkemájjalBalkongrillSzász rakottkelBbq oldalas DV módraSült debreceni kolompérral és kakukkfüves Hokkaido tökkelBurgundi marhaLabancpecsenye párolt csicsókávalHirtelenkészült krémsajtos sztrapacskaBácskai rizseshús közép-ázsiai beütéssel
HaditechnikaPáncélosok▶Kaszpi SzörnyeBurja és NavahoTankgyilkos 88-asOrosz HarkályHeckler&Koch MP7A1Hitler különös repülőgépeiMe-323 GigantA Karl óriásmozsárFL 282 - KolibriAlmaz felderítő űrállomásRadarokFLAKTürme - légvédelmi tornyokKatonai térképek MagyarországrólEnigmaA légierő (kezdetek)Szovjet lézertank kísérletekA légierő (hőskor)Pilóta nélküli felderítő repülőeszközök
T-90 harckocsiTunguszkaHarckocsi katalógusRohamlövegek I.Rohamlövegek II.World of TanksA KV nehézpáncélosokMerkavaA szovjet ISZ sorozatTankok az asztalon▶
Kreatív sarokTengiz Saga▶Útibeszámolók▶Origami▶Sima és fordítottReklámzabálóknak▶KIBRA Gallery▶Brüsszeli kalandokDarth Vader dosszié▶PuzzlemániaSCI-FI▶EURO2016▶Rio 2016 - ahogy én látomAkkor és most▶
A vadon szava - Szlovák ParadicsomThassos 2009Thassos 2010Baltikum 2005Prága 2012PargaPelion-félszigeti élmények 2013GEOcaching▶Bramshill House-i kísértetekTrogiri panorámaLisszabon - Belém-toronySzlovák Paradicsom - ÚjratöltveNyárutó a Cavallino kempingbenStavrosi nyaralásMiértek és hogyanok - LondonNeos Marmaras 2017
Sávoly-hídSchossberger kastélyVáci ártéri tanösvényNaplás-tóVáci körsétaÖrkény telefonfülkéjeFebruári kincsvadászatAz egri vár másolata (GCEGER) és az Ezredik (GC1000)GellérthegyVeterán sasokHétvályús-forrás és Vörös-kő
vírusírtókRetroWindowsSzigetLevi's 501Coca-ColaBond 007Darth Vaderskót whiskywhiskeySzappanGeorge ClooneyHondaBeckhamHeinz ketchupMercedesvajMessiSuperBowl 2015Mr. BeanNike (C. Ronaldo)Ausztrál sör
Darth Vader jelentiDarth Vader elfogott jelentéseDarth Vader jelentiDarth Vader jelentiBirodalmi űrkikötő FrankfurtDarth Vader jelenti - Feltárt dokumentumok 1Darth Vader jelenti - Feltárt dokumentumok 2.Darth Vader elfogott jókívánságai
Pontozásos MeccsértékelésA zosztrákmagyarVélemény_1A zizlandmagyarVélemény_2A magyarportugálVélemény_3
AjánlóHotel KardosfaSzlovák ParadicsomMachu Picchu panoramaVonatokZene▶Filmek▶MiniversumMa este megbukunkRejtő képregényekKönyvek▶Szabadstrandok a Dunakanyarban▶
Az orosz Kék MadárŐ még csak 17 - LordeRapülök - SzívzuhogásMetallica - cimbalmonKáosz KözpontMagnificoINXSTatjana SznyezsinaBalkan FanatikKerekes BandPink Floyd - The Endless RiverDalszöveg fordítások▶Legjobb hangok▶Roger Waters az Arénában!
IdőgépU2 - Mysterious waysAerosmith - Girls of SummerTrain - 50 módja annak, hogyan búcsuzzunk elAC/DCTrain - Hey, Soul SisterSimple Minds - Belfast ChildTrain - Angel in Blue JeansQueen - Friends will be friendsGuns N' Roses - Sweet child o' mineDepeche Mode - Policy of TruthGenesis - Land of ConfusionLoituma - Levans polkkaWhile My Guitar Gently WeepsAerosmith - Walk this wayRolling Stones - Love is strongKygo - Here for You ft. Ella HendersonMary Jane's Last Dance - Tom PettyPhil Collins - Don't Lose My NumberJon Bon Jovi - Blaze of Glory
A legjobb hangok - első részA legjobb hangok - másfeledik részA legjobb hangok – második részA legjobb hangok – harmadik rész
30 for 30GravityA szélhámosAz igazi spoyler - AvatarSajbu! Sajbu!Szelídek és PatkányokHazafutás & SzupercellaA holnap határaA Jó, a Rossz és a CsúfAz élet ízeiUtánérzések: Last Vegas & A holnap határaA tavasz tizenhét pillanataEgy igazi sci-fi: Csillagok közöttA Harag (Fury) és a SztálingrádJupiter felemelkedése & Ex_MachinaVadon és MentőexpedícióRejtélyes XX. századSpectreÉbredő erőKész katasztrófa és VakációÉrkezés
GALAKTIKAA kilences kocsiMoszkva 2042Utazás TralalábaVagdalthús Hadművelet▶Fecskék és FruskákIsaac Asimov: A halhatatlanság halála; Nemezis; Az istenek is...
Babérkoszorú